05 Mar «Μαμά, μπαμπά υπάρχει Άγιος Βασίλης;»
Τώρα που οι γιορτές πλησιάζουν εκατομμύρια παιδάκια σε κάθε γωνιά της γης περιμένουν με ανυπομονησία τον παχουλό ασπρομάλλη γεροντάκο να ξεκινήσει το μαγικό του ταξίδι στον κόσμο έχοντας για παρέα τα ξωτικά και τους ταράνδους.
Είναι απόλυτα υγειές τα παιδιά έως κάποια ηλικία, που μπορεί να διαφέρει για κάθε παιδί, να πιστεύουν ή και να ενθαρρύνονται να πιστεύουν σε σύμβολα και μύθους όπως ο μύθος του Άγιου Βασίλη. Αυτοί οι μύθοι εμπεριέχουν συναισθηματικά και ψυχικά ερεθίσματα τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την υγιή και θετική ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του κάθε παιδιού. Ωστόσο, οι γονείς θα ήταν καλό να παρακολουθούν την φαντασία των παιδιών τους, την ελευθερία της σκέψης τους, την αθωότητα και τον αυθορμητισμό τους και να βεβαιώνονται ότι είναι σε «λογικά» πλαίσια.
Ο γονιός θα χρειαστεί να καταφύγει σε διαφορετικές στρατηγικές χειρισμού της ερώτησης «υπάρχει ο Άγιος Βασίλης;» ανάλογα με την ηλικία και την «ετοιμότητα» του κάθε παιδιού για να μάθει την αλήθεια. Από ψυχολογικής άποψης, δεν υπάρχει συγκεκριμένη ηλικία που είναι «σωστό» να πει κανείς στα παιδιά ότι δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης. Το σημαντικότερο είναι να ακολουθήσουμε τη γραμμή σκέψης του παιδιού και να προχωρήσουμε ανάλογα με το που βρίσκεται το ίδιο το παιδί και όχι ανάλογα με το τι μήνυμα θέλουμε εμείς να περάσουμε.
Οι έρευνες δείχνουν ότι τα περισσότερα παιδιά ανακαλύπτουν την αλήθεια σχετικά με τον Άγιο Βασίλη γύρω στα 6 ή 7 τους χρόνια. Και αν το δούμε από την σκοπιά της εξελικτικής ψυχολογίας υπάρχει εξήγηση γι’ αυτό. Τα παιδιά συνήθως πριν απ’αυτή την ηλικία δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσουν την πραγματικότητα από την φαντασία. Γύρω στα 6-7 τους χρόνια ξεκινούν να κάνουν λογικούς συλλογισμούς σχετικά με τον κόσμο. Γι’ αυτό και σ’ αυτή την ηλικία είναι πολύ πιθανό ένα παιδί να έχει ερωτήσεις και απορίες «τεχνικής» φύσης, σχετικά με το έλκηθρο, με την εμφάνιση του Άγιου Βασίλη ταυτόχρονα σε πολλά μέρη της γης, πως θα χωρέσει στην καπνοδόχο, πώς καταφέρνει ο Άγιος Βασίλης να επισκεφθεί όλα τα σπίτια σε μια νύχτα και πολλές άλλες αιφνιδιαστικές ερωτήσεις. Καλό είναι σε τέτοιες περιπτώσεις ο γονιός να ρωτάει «εσύ τι νομίζεις;» και να δίνει την απάντησή του με βάση το που «βρίσκεται» και τι πιστεύει το ίδιο το παιδί και όχι με βάση το τι νομίζει ο γονιός ότι θέλει να ακούσει το παιδί.
Αυτό που έχει σημασία είναι το εξελικτικό στάδιο του παιδιού και η στάση του απέναντι στο συγκεκριμένο θέμα. Αν το παιδί δεν είναι έτοιμο να αφήσει τους ενήλικες στη ζωή του να του χαλάσουν τη μαγεία του μύθου, δε χρειάζεται να παρέμβουν οι γονείς. Τα παιδιά όταν θα είναι έτοιμα να ακούσουν την αλήθεια, θα το δηλώσουν με τις ερωτήσεις τους. Αν όμως δεν είναι έτοιμα, τότε απλώς δε θα δεχτούν οποιαδήποτε λογική εξήγηση. Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν την φαντασία και την ελευθερία της σκέψης τους! Όταν λοιπόν το παιδί μας ρωτάει αν υπάρχει πράγματι Άγιος Βασίλης, δεν χρειάζεται να επιμείνουμε στο ψέμα, προσβάλλοντας τη νοημοσύνη του, αλλά ούτε και να παρουσιάσουμε την ψυχρή αλήθεια των ενηλίκων, λέγοντας ένα ξερό όχι και ισοπεδώνοντας τη φαντασία του.
Το σημαντικότερο στην ουσία δεν είναι να ενημερώσει κανείς το παιδί αντικειμενικά για την ύπαρξη ή όχι του Άγιου Βασίλη, πράγμα που αργά η γρήγορα θα το μάθει, αλλά το πως να μεταδώσουμε στα παιδιά το τι σημαίνει εορταστικό πνεύμα, αγάπη, συμπόνια, ανθρώπινη τρυφερότητα και ζεστασιά. Έτσι, οι ημέρες των γιορτών είναι μια σημαντική ευκαιρία να προτείνουμε στο παιδί μας να μαζέψει τα παιχνίδια που δεν χρησιμοποιεί ή κάποια ρούχα που δεν του κάνουν πια και να πάμε να τα προσφέρουμε σε παιδάκια που τα έχουν ανάγκη, εξηγώντας του τους λόγους που το κάνουμε. Μπορούμε να περάσουν χρόνο με τα παιδιά μας στολίζοντας το σπίτι ή το χριστουγεννιάτικο δέντρο με αυτοσχέδια στολίδια, που θα τα φτιάξουμε μαζί και έτσι να αξιοποιήσουμε τη δημιουργικότητα και τη φαντασία μας, να φτιάξουμε γλυκά μαζί με τα παιδιά και κυρίως να περάσουμε περισσότερο χρόνο μαζί τους.