21 Feb Δυσλεξία
Η δυσλεξία αναγνωρίστηκε ως ασθένεια μόλις το Νοέμβριο του 1896, όταν ο γιατρός Μόργκαν Πρίνγκλ από το Σάσεξ της Αγγλίας έγραψε ένα άρθρο στο British Medical Journal. Ορισμένοι υποστηρίζουν πως η δυσλεξία είναι απλώς μια σύγχρονη ασθένεια, αλλά στην πραγματικότητα η δυσλεξία υπάρχει εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Επιστήμονες που μελέτησαν τα γραπτά του Λεονάρντο ντα Βίντσι, ενός από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες και επιστήμονες όλων των εποχών, που έζησε στην Ιταλία πάνω από 500 χρόνια πριν, πιστεύουν πως ήταν δυσλεξικός γιατί έγραφε «καθρεφτικά» ή από πίσω προς τα μπρος.
Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία που πιστεύεται ότι επηρεάζει το 8-10% του πληθυσμού. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το 2-4% του πληθυσμού έχει σοβαρό πρόβλημα, ενώ οι υπόλοιποι αντιμετωπίζουν από ελαφριές έως μέτριες δυσκολίες. Συνεπώς, σε κάθε τάξη με είκοσι πέντε μαθητές δυο η τρεις από αυτούς πιθανώς έχουν πρόβλημα δυσλεξίας. Η δυσλεξία είναι με απλά λόγια μια απροσδόκητη αποτυχία ή πολύ χαμηλή επίδοση στην ανάγνωση και τη γραφή, που δεν δικαιολογεί η ηλικία, οι εκπαιδεύτηκες ευκαιρίες και το νοητικό επίπεδο του παιδιού. H Δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία που εξακολουθεί να προκαλεί διαφωνίες, αμφιβολίες και σύγχυση λόγω κυρίως της ελλιπούς γνώσης των αιτιών που τη δημιουργούν.
Πολλά έχουν ακουστεί γύρω από το θέμα της δυσλεξίας, πολλοί μύθοι και λίγες αλήθειες. Οι βασικές αλήθειες σχετικά με την δυσλεξία είναι ότι η δυσλεξία επηρεάζει ανθρώπους όλων των βαθμών ευφυΐας, ανεξάρτητα φύλο, την κοινωνική ή την οικονομική τους κατάσταση. Ο βαθμός της δυσλεξίας διαφέρει από άτομο σε άτομο. Οι δυσλεξικοί έχουν πάντα κάποια δημιουργικά ταλέντα και χάρη στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος τους επεξεργάζεται τις πληροφορίες, συχνά αντιμετωπίζουν τις καταστάσεις διαφορετικά και βρίσκουν ασυνήθιστες λύσεις στα προβλήματα. Είναι αποδειγμένο πως οι δυσλεξικοί όλων των ηλικιών μπορούν να αποκτήσουν επαρκή μόρφωση όμως ένας δυσλεξικός μαθητής ίσως χρειαστεί να προσπαθήσει τουλάχιστον δυο φορές περισσότερο απ’ ό,τι ένας μη δυσλεξικός για να πετύχει τα ίδια αποτελέσματα.
Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε περισσότερο το θέμα της δυσλεξίας θα πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος χωρίζεται σε δυο ημισφαίρια, τα οποία ενώνονται με μια γέφυρα που ονομάζεται corpus collosum. Τα δυο ημισφαίρια είναι υπεύθυνα για την επεξεργασία ή την ανάλυση διαφορετικών πληροφοριών. Η ειδίκευση του αριστερού ημισφαιρίου σχετίζεται με την Γραφή τα Σύμβολα την Γλώσσα την Ανάγνωση τις Ακολουθίες τις Οδηγίες την Λογική και την Συγκροτημένη σκέψη. Η ειδίκευση του δεξιού ημισφαιρίου σχετίζεται με την Δημιουργικότητα το Τραγούδι την μουσική την Καλλιτεχνική έκφραση την Νοερή απεικόνιση την Αφή τα Αισθήματα και συναισθήματα την Διαίσθηση η προαίσθηση την Φαντασίωση και φαντασία.
Όταν βλέπουμε ή ακούμε κάτι, ένα μήνυμα περνά από τα νεύρα και φτάνει στον εγκέφαλο κι εκείνος καταγράφει,αναλύει και αποφασίζει πώς να το χρησιμοποιήσει. Αυτό λέγεται επεξεργασία. Όταν ένας μη δυσλεξικός με επαρκή μόρφωση διαβάζει και γράφει, αναγνωρίζει τον ήχο του γράμματος β. Το μήνυμα θα φτάσει στον εγκέφαλο, όπου θα υποστεί επεξεργασία, και αυτόματα σχεδόν το άτομο θα γράψει το γράμμα β. Δεν είναι όμως τόσο απλό για ορισμένους ανθρώπους. Είναι σαν να έχουν «μπερδευτεί τα καλώδια». Θα ακούσουν τον ήχο του β, αλλά το μήνυμα θα πάει σε ένα διαφορετικό μέρος του εγκέφαλου. Δεν μπορούν πάντα να θυμηθούν αυτό που άκουσαν και το μέρος του εγκέφαλου στο οποίο πήγε η πληροφορία δεν μπορεί να την κατανοήσει. Μπορεί να γράψουν π ή δ αντί για β. Το ίδιο ισχύει και με την οπτική επεξεργασία. Η πληροφορία που βλέπουν οι δυσλεκτικοί κατευθύνεται σε διαφορετικό μέρος του εγκεφάλου γι’αυτό μπορεί να συγχέουν τα γράμματα που έχουν οπτική ομοιότητα ή καθρεπτική αντιστοιχία, όπως το ε με το 3 ή το Λ με το ν ή το Ν με το Ζ. Μερικές φορές τους διαφεύγουν μέρη των γραμμάτων και συγχέουν γράμματα όπως το Μ με το Ν ή βλέπουν το Π ως Γ ή το Θ ως Ο.
Οι δυσκολίες που προαναφέραμε σχετικά με την ακουστική και την οπτική επεξεργασία μπορούν να επηρεάσουν την ανάγνωση, την ορθογραφία και την αριθμητική. Επιστήμονες πιστεύουν πως η δυσλεξία δημιουργείται όταν το μωρό βρίσκεται ακόμα στην κοιλιά της μητέρας. Φαίνεται ότι καθώς το μωρό μεγαλώνει, ορισμένα μέρη του εγκεφάλου του αναπτύσσονται λίγο διαφορετικά από το συνηθισμένο. Σήμερα τόσο ο κλάδος της εκπαίδευσης όσο και ο κλάδος της ψυχολογίας συνέβαλαν στο να δημιουργηθούν μέσα αξιολόγησης και παρέμβασης. Έχουν δημιουργηθεί προγράμματα και μέθοδοι που μπορούν να παρέμβουν και να βελτιώσουν τα συμπτώματα της δυσλεξίας και έτσι να μπορούν να αποφεύγονται οι δυσάρεστες επιπτώσεις τόσο στο μαθησιακό όσο και στον κοινωνικόσυναισθηματικό τομέα της ζωής του κάθε δυσλεκτικού ατόμου.